AUTOTRANSPLANTACJA ZĘBA sposobem na uzupełnienie BRAKU ZĘBA

Dziecko straciło ząb. Wybiło go, na przykład. Albo ząb złamał się i nie udało się go uratować. Albo nie powiodło się leczenie kanałowe stałego siekacza. Może też syn lub córka ma rozszczep i w miejscu, gdzie powinna być stała jedynka, nic nie wyrosło.

Czy można coś zrobić, żeby „wstawić” ząb? Można. Jest kilka sposobów.

Można dokleić most, tzw. Maryland. Jest ryzyko, że odpadnie, poza tym trzeba go wymieniać raz na jakiś czas, bo dziecko rośnie. Mostu, takiego jak u dorosłych, nie można zrobić, bo po pierwsze kość jeszcze rośnie na długość, szerokość i wysokość, po drugie dziąsła nie zajęły jeszcze ostatecznej pozycji, a po trzecie konieczność oszlifowania zęba to duże ryzyko otwarcia „nerwu” i duża utrata tkanek zęba.

Można zrobić wyjmowaną, ruchomą protezę. Słabo. Kość zanika, dziecko się wstydzi, że ma „szufladę”, dziąsła się cofają, odsłaniają się szyjki zębów, zaczyna się próchnica szyjek sąsiednich zębów i nadwrażliwość. Dramat.

Można lukę zamknąć ortodontycznie. Ale jak, w miejsce jedynki przesunąć dwójkę? Zwęzić tym samym łuk? Może w niektórych przypadkach jest to opcja.

Jeśli dziecko nosi ruchomy aparat, można do aparatu dostawić ząb. Rozwiązanie tymczasowe.

Ale...jest inny sposób. Słyszeliście o autotransplantacji ?

Autotransplantacja zęba to biologiczna metoda zamykania luki w łuku zębowym u dzieci, mało jeszcze popularna, ale warta poznania. Mało dentystów informuje pacjentów o tej możliwości, a szkoda, bo metoda ta ma dużo zalet i jest coraz bardziej w zasięgu. Jednak nadal niewielu lekarzy dentystów w Polsce zajmuje się przeszczepianiem zębów.

Zęba może brakować z powodu wybicia, lub przy wrodzonym braku np. w rozszczepie. 

Zwykle przeszczepia się zęby przedtrzonowe (piątki) w miejsce siekaczy (jedynek, dwójek).

Uzupełnienie zęba tym sposobem polega na chirurgicznym przygotowaniu nowego zębodołu w miejscu, gdzie brakuje zęba, delikatnym usunięciu własnego zęba pacjenta (zwykle przedtrzonowca) z jego zębodołu, i przeniesieniu go do nowego zębodołu w miejsce luki po brakującym zębie. Ząb w nowym miejscu jest zaszywany i powoli wgaja się, i wyrzyna jak naturalny ząb. W późniejszym czasie jest ustawiany aparatem ortodontycznym w prawidłowej pozycji i dopiero po dłuższym czasie przebudowywany do pożądanego kształtu.

Ząb taki w chwili przeszczepu musi być w odpowiednim stadium rozwoju: na etapie niezakończonego rozwoju wierzchołka zęba, gdy korzeń wykształcony jest mniej więcej do połowy długości.

Powikłania występują rzadko (mniej niż 10 procent) i mogą obejmować obumarcie zęba (konieczne jest wtedy leczenie kanałowe), zrost zęba z kością (ankyloza) albo zatrzymanie rozwoju korzenia (korzeń przestaje rosnąć).

Metoda ta ma dużo zalet, w porównaniu z implantami:

- transplant jest naturalnym żywym zębem pacjenta / implant jest metalowy.

- transplant pobudza kość otaczającą go do wzrostu / wokół implantu kość często zanika.

- transplant ma żywą ozębną, zachowana jest fizjologiczna ruchomość w zębodole/ implant jest nieruchomy, zrośnięty z kością.

- transplant może posłużyć do późnej starości/ implant średnio 8-10 lat.

- transplant poddaje się ruchom ortodontycznym, można aparatem poprawić jego pozycję/ implant jest nieruchomy.

Cena leczenia metodą autotransplantacji jest porównywalna do ceny implantu zęba.

Zarówno przy implancie jak i transplancie, należy bezwarunkowo dbać o prawidłową higienę jamy ustnej.

Metoda autotransplantacji w porównaniu z innymi sposobami zamykania luki (most, proteza) ma tę wyższość, że jest metodą biologiczną- nie powoduje zanikania kości, jak proteza, ani nie ma tu konieczności szlifowania zębów. 

Minusem jest to, że przez stosunkowo długi czas ząb jest nieprzebudowany, czyli w miejscu jedynki pacjent ma ząb dwuguzkowy, co wygląda mało estetycznie. 

Wyniki długoczasowe jednak są warte rozważenia tej metody uzupełnienia braku zęba.

Zdjęcia prezentują przypadek kliniczny autotransplantacji u pacjentki z 18-letnim okresem obserwacji. Pochodzą od doktora Pawła Plakwicza (Warszawa), lekarza dentysty z ogromnym doświadczeniem w dziedzinie autotransplantacji, zamieszczone za zgodą Autora.